Βιβλίο/E-book: Η Επίγνωση του Εαυτού και η Απελευθέρωση

Η ΕΠΙΓΝΩΣΗ ΤΟΥ ΕΑΥΤΟΥ ΚΑΙ Η ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ

Η Επίγνωση του Εαυτού και η Απελευθέρωση

Αυτεπίγνωση, Αυτοπαρατήρηση, Εξάλειψη του Εγώ

E-book
Τίτλος: Η Επίγνωση του Εαυτού και η Απελευθέρωση
Υπότιτλος: Αυτεπίγνωση, Αυτοπαρατήρηση, Εξάλειψη του Εγώ

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΒΙΒΛΙΟΥ

ΠΑΡΑΓΓΕΛΙΑ ΒΙΒΛΙΟΥ

Το βιβλίο αυτό είναι επικεντρωμένο στην συνειδητή επαφή με τον αληθινό μας Εαυτό (αυτεπίγνωση), στην επανάληψη ενός μάντρα με κάποιο από τα ονόματα του Θεού και στην εξάλειψη εγωϊκών τάσεων με το μάντρα και την προσευχή.

Κεντρικός στόχος και σκοπός της άσκησης είναι να είμαστε από στιγμή σε στιγμή σε εγρήγορση και σε επίγνωση της εσωτερικής σιωπηλής παρουσίας, να μην επιτρέπουμε να συμβεί η ταύτιση (οποιαδήποτε ταύτιση με σκέψεις, συναισθήματα, παρορμήσεις, φαντασίες και αντικείμενα των αισθήσεων) ή να σταματάμε την γοητεία και την ταύτιση και να επιστρέφουμε στο κέντρο της ύπαρξής μας, σε επίγνωση της εσωτερικής σιωπηλής παρουσίας.

Μέλημά μας θα πρέπει να είναι να αυξάνουμε όλο και περισσότερο την ικανότητα να παραμένουμε σε εγρήγορση και επίγνωση της εσωτερικής σιωπηλής παρουσίας (αυτεπίγνωση) αλλά και να εμβαθύνουμε σ’ αυτήν, για να μην δίνουμε χώρο στο εγώ να εκδηλώνεται ανεξέλεγκτα και να βιώνουμε όλο και περισσότερο την ειρήνη, την πληρότητα και την ελευθερία που είμαστε ως Συνειδητότητα.

Η επανάληψη του ονόματος του Θεού είναι από τους πιο αποτελεσματικούς τρόπους να παραμένουμε σε εγρήγορση, να διατηρούμε τον νου συγκεντρωμένο στο θεϊκό μας Είναι μέσα μας (αυτεπίγνωση), να κάνουμε να διαλογισμό, να εξαγνίζουμε τον νου και την καρδιά και να εξαλείφουμε τις εγωϊκές τάσεις.

ΣΗΜΕΙΩΣΗ
Τα θέματα του βιβλίου είναι κυρίως από το βιβλίο ‘Η Τέχνη του να Ζεις Συνειδητά την Στιγμή’. Οι προσθήκες και οι αλλαγές που έγιναν δεν είναι μεγάλες.

BOOKS – ΒΙΒΛΙΑ | Page

ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ: Η Τέχνη του Διαλογισμού

Στόχος του Σεμιναρίου είναι να σας δώσει τις βασικές γνώσεις και πρακτικές οδηγίες που σχετίζονται με τον διαλογισμό, έτσι ώστε να έχετε ορθή και σαφή κατανόηση και προσανατολισμό και να μπορείτε και να μπορείτε να κάνετε συστηματικά διαλογισμό.

Περιεχόμενα Σεμιναρίου

Το σεμινάριο περιέχει:

Μια σειρά από Βίντεο και Πότκαστ (48 σύνολο),
Το Βιβλίο, “Η Τέχνη του Διαλογισμού” (E-book βιβλίο, 240 σελίδες)

Περισσότερες Πληροφορίες και Εγγραφή
στην σελίδα

Η ΤΕΧΝΗ ΤΟΥ ΔΙΑΛΟΓΙΣΜΟΥ – ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ

Η Επίγνωση του Εαυτού και η Απελευθέρωση

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

Ευχαριστίες – Αφιερώσεις 3
Πρόλογος 7

ΕΝΟΤΗΤΑ ΠΡΩΤΗ
1. Ο αληθινός μας Εαυτός (Είναι) είναι η Πηγή της Ευδαιμονίας 9
2. Εστιαστείτε και Συντονιστείτε με το Φως και την Αγάπη 14
3. Εξαγνίσου, Διαλογίσου και Συνειδητοποίησε την Αληθινή σου Φύση 17
4. Η Πνευματική Ζωή και η Άσκηση 19

ΕΝΟΤΗΤΑ ΔΕΥΤΕΡΗ
1. Ο Αληθινός και ο Φαινομενικός μας Εαυτός 22
2. Νους – Το Τετραπλό Εσωτερικό Όργανο 27
3. Οι Τρεις Ποιότητες (Γκούνας) και ο Νους 33
4. Σαττβικός και Ρατζασοταμασικός Νους και Απελευθέρωση 37
5. Το Εγώ – Οι Απόψεις και οι Λειτουργίες του 41
6. Η Εξάλειψη των Εγωϊκών Τάσεων και η Απελευθέρωση 57

ΕΝΟΤΗΤΑ ΤΡΙΤΗ
1. Η Επίγνωση του Εαυτού (Αυτεπίγνωση) 68
2. Η Αυτεπίγνωση και η Ταύτιση 71
3. Τρόποι να Παραμένουμε σε Αυτεπίγνωση ή Αυτοενθύμηση 76
4. Η Αυτεπίγνωση και το Σταμάτημα της Ταύτισης 86
5. Η Αυτεπίγνωση και η Αυτοπαρατήρηση 95
6. Η Παρατήρηση των Συγκινήσεων 98
7. Η ικανότητα αυτοπαρατήρησης 100
8. Η Εξάλειψη του Εγώ από Στιγμή σε Στιγμή 106
9. Η Επανάληψη του Μάντρα 122
10. Η Επανάληψη του Μάντρα και η Κάρμα Γιόγκα 137
11. Το Καθετί Μπορεί να Γίνει Μεταμορφωτική Δράση 146
12. Η Εξάλειψη του Εγώ με την Προσευχή και το Μάντρα 148
13.Τεμπελιά, αδράνεια, αυτοδικαιολόγηση, εξωστρέφεια του νου 160
14. Μείνετε Σταθεροί στην Άσκησή σας 161

ΕΝΟΤΗΤΑ ΤΕΤΑΡΤΗ
1. Αφύπνιση και Αυτοπραγμάτωση 163
2. Ο Απελευθερωμένος 166
3. Σάτσανγκ (Ένωση ή Συνάντηση για την Αλήθεια) 171
4. Μάντρα και Προσευχές για την ειρήνη! 177
5. Διαλογιστική Προσευχή Ενότητας 178

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ
Βιογραφία 180
Τα Βιβλία του Άτμαν Νιτυανάντα 182
Βιβλιογραφία 183

~~~

Ακολουθούν ο Πρόλογος του βιβλίου και
το θέμα 1. Ο Αληθινός και ο Φαινομενικός μας Εαυτός

Πρόλογος

Τα βιβλία μου είναι προσανατολισμένα στην πρακτική άσκηση, αφού μόνο μέσω της άσκησης μπορούμε να συνειδητοποιήσουμε τον αληθινό μας Εαυτό (Συνειδητότητα, Πνεύμα, Είναι) και την ενότητα μας με τον Θεό. Το θεϊκό μας Είναι ή Εαυτός είναι ένα και το αυτό με τον Θεό και ως εκ τούτου γνωρίζοντας τον αληθινό μας Εαυτό γνωρίζουμε τον Θεό.

Η συνειδητοποίηση του αληθινού μας Εαυτού και η εδραίωση μας σε Αυτόν είναι ο σκοπός που γεννηθήκαμε σ’ ένα ανθρώπινο σώμα. Με την πλήρη διάλυση του εγώ και την ταύτιση μας με το θεϊκό μας Είναι ελευθερωνόμαστε από πόνο και δυστυχία και βιώνουμε την ελευθερία, πληρότητα, ειρήνη και ευδαιμονία της θεϊκής μας φύσης.

Το βιβλίο αυτό είναι επικεντρωμένο στην αυτεπίγνωση (η συνειδητή επαφή με τον αληθινό ή θεϊκό μας Εαυτό), στην αυτοπαρατήρηση, στην διερεύνηση των εγωϊκών τάσεων, στην επανάληψη του μάντρα και στην εξάλειψη εγωϊκών τάσεων με την προσευχή και το μάντρα.

Αυτό που μας εμποδίζει να μεταμορφωθούμε εσωτερικά και να πετύχουμε την απελευθέρωση (αυτοπραγμάτωση, φώτιση) είναι το κατώτερο ρατζασοταμασικό εγώ. Το εγώ μας κρατά ταυτισμένους με το σώμα (θεωρούμε ως εαυτό μας το σώμα), τις νοητικές και συγκινησιακές τάσεις και συνήθειες, τις παρορμήσεις, τις επιθυμίες, τους προγραμματισμούς και δημιουργεί ένα πέπλο που μας εμποδίζει να συνειδητοποιήσουμε το αθάνατο, αμετάβλητο, άχρονο, άφθαρτο, πάντα ειρηνικό και ευδαίμων Θεϊκό μας Είναι.

Ως εκ τούτου κεντρικό στόχος της πνευματικότητας και της αυτογνωσίας είναι η εξάλειψη του πολλαπλού εγώ μέσω της συνεχούς συστηματικής άσκησης και του οργανωμένου σαττβικού τρόπου ζωής.

Στην εξάλειψη του εγώ αλλά και στην αφύπνιση στην αληθινή μας φύση έχουν κεντρική θέση η από στιγμή σε στιγμή εγρήγορση, αυτεπίγνωση (επίγνωση του Εαυτού) και αυτοπαρατήρηση και οι πρακτικές του διαλογισμού, της αυτοέρευνας και της επανάληψης ενός μάντρα του ονόματος του Θεού η οποία θεωρείται ως η πιο ενδεδειγμένη και αποτελεσματική άσκηση για την πλειοψηφία των ασκούμενων. Η επανάληψη ενός μάντρα είναι από τους πιο αποτελεσματικούς τρόπους να παραμένουμε σε εγρήγορση, να διατηρούμε τον νου συγκεντρωμένο στο θεϊκό μας Είναι μέσα μας (αυτεπίγνωση), να κάνουμε να διαλογισμό, να εξαγνίζουμε τον νου και την καρδιά και να εξαλείφουμε τις εγωϊκές τάσεις.

Εύχομαι οι γνώσεις που δίδονται στο βιβλίο να σας εμπνεύσουν και να σας βοηθήσουν να ζείτε συνειδητά από στιγμή σε στιγμή και με επίγνωση του θεϊκού σας Είναι (σιωπηλή παρουσία, Συνειδητότητα) και να ελευθερωθείτε από τις εγωϊκές τάσεις, επιθυμίες προσκολλήσεις και αδυναμίες.

Εύχομαι όλες σας οι προσπάθειες να είναι ευοίωνες, να σας φέρουν φως, ειρήνη, αγάπη και αρμονία στη ζωή σας και να πετύχετε εσωτερική μεταμόρφωση, την αφύπνιση και την απελευθέρωση (φώτιση).

Ειρήνη, Αγάπη, Αρμονία

Η ουσιαστική μας φύση όπως και κάθε ύπαρξης στο σύμπαν είναι η πάντα και πανταχού παρούσα Συνειδητότητα που η φύση της είναι επίσης αιώνια Ύπαρξη και Ευδαιμονία.

ΕΝΟΤΗΤΑ ΔΕΥΤΕΡΗ

1. Ο Αληθινός και ο Φαινομενικός μας Εαυτός

Οι άνθρωποι είμαστε ένα πολυσύνθετο και πολυδιάστατο ον. Σε σύνθεση έχουμε δύο φύσεις διακριτές μεταξύ τους:

Τον αληθινό μας Εαυτό, που είναι η αθάνατη πνευματική μας φύση (που αποκαλείται Συνειδητότητα, Άτμαν, Είναι, κ.λπ.) και τον φαινομενικό εαυτό που αποτελείται από το σώμα, την ζωτική ενέργεια (πράνα), τον νου[1] και το αιτιατό σώμα.

ΣΧΟΛΙΟ 1
[1] τον νου: Ο νους έχει τέσσερις απόψεις και στις πνευματικές παραδόσεις της Ινδίας τον ονομάζουν Ανταχκαράνα, το τετραπλό εσωτερικό όργανο. Οι τέσσερις απόψεις του Ανταχκαράνα ή του νου στο σύνολό του, είναι: 1. Ο εξωτερικός νους (Manas, -Μάνας), 2. Ο ενδιάμεσος νους, η Διάνοια (Buddhi, -Μπούντι), 3. Ο εσωτερικός νους (Chitta, -Τσίττα), 4. Το Εγώ (Ahamkara, -Αχάμκαρα). (Διαβάστε περισσότερα για τον νου στο θέμα, ‘Ο Νους – το Τετραπλό Εσωτερικό Όργανο’).

Ο αληθινός μας Εαυτός (Συνειδητότητα , Είναι)

Ο αληθινός μας Εαυτός, αυτό που πραγματικά είμαστε, είναι η Συνειδητότητα και είναι ένα και το Αυτό με την συμπαντική Συνειδητότητα[2] που είναι η Ύψιστη αρχή του σύμπαντος (αυτό που αποκαλούμε Θεό, Μπράμαν, Αλλάχ, κ.λπ.).

ΣΧΟΛΙΟ 2
2]Συμπαντική Συνειδητότητα: Η συμπαντική Συνειδητότητα είναι η Ύψιστη Αρχή, η πηγή και η αιτία του σύμπαντος (ορατού και αοράτου) καιόλων όσων είναι εκδηλωμένα στο παρόν, όσων έχουν εκδηλωθεί στο παρελθόν και όσων πρόκειται να εκδηλωθούν στο μέλλον.
Κάθε παράδοση αντιλαμβάνεται και προσεγγίζει αυτήν την Ύψιστη Αρχή καθώς και την σχέση της με τον άνθρωπο με ένα διαφορετικό τρόπο. Κάποιες προσεγγίσεις είναι κοντά μεταξύ τους, ενώ κάποιες άλλες έχουν αρκετά μεγάλες διαφορές.

Η συμπαντική Συνειδητότητα (Μπράμαν, Θεός) εκδηλώνεται μέσα μας ως η φαινομενικά ατομική Συνειδητότητα (Άτμαν) την οποία εξ αιτίας της άγνοιας ταυτίζουμε λανθασμένα με το σώμα και τον νου, νομίζουμε δηλαδή, ότι ανήκει στο σώμα και τον νου και ότι είναι διαφορετική από την συμπαντική Συνειδητότητα.

Την ταυτότητα του αληθινού μας Εαυτού, της φαινομενικά ατομικής Συνειδητότητας με την συμπαντική Συνειδητότητα δηλώνουν οι μεγάλες ρήσεις (Μαχαβάκιας) των Ουπανισάδων και η Μπαγκαβάτ Γκίτα.

Μια από τις ρήσεις των Ουπανισάδων είναι το ‘Αγιάμ Άτμα Μπράμα’ (Ayam Atma Brahma) που σημαίνει: ‘το Άτμαν είναι το Μπράμαν’ (δηλαδή η ατομική Συνειδητότητα είναι ένα και το αυτό με την συμπαντική Συνειδητότητα, την Ύψιστη αρχή του σύμπαντος).

Στην Μπαγκαβάτ Γκίτα η ταυτότητα του Άτμαν με το Μπράμαν αναφέρεται στον τρίτο στίχο του όγδοου κεφαλαίου: ‘Μπράμαν είναι το Άφθαρτο, το Υπέρτατο. Αυτό το Μπράμαν ως ο εσώτερος Εαυτός μέσα στον κάθε άνθρωπο ονομάζεται Υπέρ-Εαυτός (Άτμαν)’.

Ο αληθινός μας Εαυτός (Συνειδητότητα) γίνεται αντιληπτός μέσα μας ως η άχρονη, άμορφη, ακίνητη, αμετάβλητη, συνεχώς παρούσα σιωπηλή παρουσία και η φύση του είναι απόλυτη Ύπαρξη-Συνειδητότητα-Ευδαιμονία[3] (Σάτ-Τσίτ-Ανάντα στα σανσκριτικά).

ΣΧΟΛΙΟ 3
[3] απόλυτη Ύπαρξη-Συνειδητότητα-Ευδαιμονία (Σατ-Τσίτ-Ανάντα στα σανσκριτικά): Ο αληθινός μας Εαυτός αποκαλείται απόλυτη Ύπαρξη γιατί είναι αθάνατη Ύπαρξη πέρα από κάθε περιορισμό, απόλυτη Συνειδητότητα γιατί είναι αγνό φως-Συνειδητότητα χωρίς προσμίξεις με κάποια άλλη φύση και απόλυτη Ευδαιμονία γιατί είναι πάντοτε πλήρης, ειρηνικός και μακάριος, ελεύθερος από κάθε πόνο ή δυστυχία.

Έχουν δοθεί διάφορα ονόματα στον αληθινό μας Εαυτό, μερικά από αυτά είναι: Συνειδητότητα, Πνεύμα, Ψυχή, Εσωτερική Σιωπή, Σιωπηλή Παρουσία, Παρουσία, Είναι, Θεϊκό Είναι, Θεϊκή ουσία, Θεϊκή φύση, Εαυτός, Πνευματικός Εαυτός, στα σανσκριτικά τον ονομάζουν ως Άτμαν, Παραμάτμαν, Τσετάνια, Πουρούσα, Σίβα, Τσίτ.

Η Θεϊκή μας φύση (Συνειδητότητα) είναι αιώνια, αθάνατη (δεν έχει ούτε αρχή, ούτε τέλος, δεν γεννιέται ούτε πεθαίνει),είναι αμετάβλητη (παραμένει πάντα ίδια, δεν μεταβάλλεται όπως για παράδειγμα μεταβάλλεται το σώμα, που γεννιέται ως μωρό και σταδιακά γίνεται μεγάλος άνθρωπος), ακατάστρεπτη (τίποτα δεν μπορεί να την καταστρέψει ή να την σκοτώσει), άμορφη (δεν έχει κάποια συγκεκριμένη μορφή), ακίνητη (δεν υπάρχει κίνηση στην Συνειδητότητα), είναι συνεχώς παρούσα στο άχρονο τώρα (ακριβέστερα είναι το άχρονο τώρα) και είναι παρούσα και στις τρεις καταστάσεις συνείδησης, (δηλαδή είναι παρούσα στην κατάσταση του ξύπνιου, του ύπνου με όνειρα και στην κατάσταση του βαθύ ύπνου) και στην υπερσυνειδησιακή κατάσταση.

Κανείς και τίποτα δεν μπορεί να αγγίξει, να επηρεάσει ή να βλάψει το θεϊκό μας Είναι (Συνειδητότητα) καθώς είναι πέρα από το σώμα και το νου, τις αισθήσεις και τη ζωτική ενέργεια (πράνα), και από οτιδήποτε συμβαίνει στον εξωτερικό κόσμο.

Στην Μπαγκαβάτ Γκίτα στο κεφάλαιο ΙΙ ο Κρίσνα μιλάει στον Αρτζούνα για την αθάνατη, ακατάστρεπτη φύση της Συνειδητότητας (Άτμαν, Είναι).

17. Γνώριζε πως είναι ακατάστρεπτο Εκείνο (το Μπράμαν, το Άτμαν) που διαπερνάει όλο αυτό (όλον τον κόσμο και όλα τα σώματα). Κανείς δεν μπορεί να προκαλέσει την καταστροφή Αυτού του άφθαρτου.
18. Έχει ειπωθεί, ότι έχουν τέλος τα σώματα αυτά στα οποία είναι ενσαρκωμένος ο Εαυτός (Συνειδητότητα, Άτμαν). Ο Εαυτός* είναι αιώνιος, ακατάστρεπτος και απροσμέτρητος (απεριόριστος). Γι’ αυτό πολέμησε, Ω Αρτζούνα.

Σχόλιο
*ο Εαυτός: η αληθινή μας φύση αποκαλείται επίσης ως Εαυτός. Συνεπώς σε αυτό το κείμενο όπου Εαυτός εννοείται ο αληθινός μας Εαυτός, η Συνειδητότητα, η εσωτερική σιωπηλή παρουσία, το Άτμαν, το Είναι, κ.λπ..
20. Αυτός ποτέ δεν γεννιέται ούτε πεθαίνει. Ούτε αφού υπάρξει παύει να υπάρχει. Αυτός είναι αγέννητος, αιώνιος, αμετάβλητος και αρχέγονος, δεν σκοτώνεται όταν το σώμα σκοτώνεται.
23. Τα όπλα δεν τον βλάπτουν (κομματιάζουν), η φωτιά δεν τον καίει, το νερό δεν τον βρέχει, ο άνεμος δεν τον ξεραίνει.
24. Αυτός ο Εαυτός δεν μπορεί να κομματιαστεί, ούτε να καεί, ούτε να βραχεί, ούτε να ξεραθεί. Είναι αιώνιος, διαπερνά τα πάντα, σταθερός, πανάρχαιος και αμετακίνητος.
~ Μπαγκαβάτ Γκίτα Κεφ.ΙΙ

Ως εκ τούτου, αν ζούμε προσηλωμένοι και εδραιωμένοι στο Είναι μας, ως το Είναι, θα βιώνουμε παντού και πάντα (σε όλες τις συνθήκες) ελευθερία, αγάπη, ειρήνη, πληρότητα, ευδαιμονία δίχως όρια.

Κεντρικός στόχος όλων των ‘δρόμων’ πνευματικότητας, Γιόγκα και αυτογνωσίας είναι να διαλύσουμε την πλάνη ότι είμαστε το σώμα, ο νους και το εγώ και να συνειδητοποιήσουμε ότι είμαστε το φως της Συνειδητότητας, ότι η Συνειδητότητα μέσα μας είναι η ίδια συμπαντική Συνειδητότητα (Μπράμαν, Θεός) και τέλος να εδραιωθούμε στην Συνειδητότητα ως η Συνειδητότητα.

Αυτό προϋποθέτει τον εξαγνισμό και τη μεταμόρφωση του νου, την εξάλειψη των εγωϊκών τάσεων και την συγχώνευση του νου στην Συνειδητότητα μέσα από τον συνεχή διαλογισμό και το Σαμάντι.

Ευλογημένοι και μακάριοι όσοι ελευθερώθηκαν από την ταύτιση με το σώμα και τον νου, από το εγώ και το δικό μου, από τις επιθυμίες και τις προσκολλήσεις για τα αντικείμενα των αισθήσεων και ζουν σε βαθιά ένωση με το Είναι, το αιώνιο φως της Συνειδητότητας (Είναι, Άτμαν). Αν και άνθρωποι ζουν ως Θεός.

Ο φαινομενικός μας εαυτός (ο κατώτερος εαυτός)

Ο φαινομενικός ή κατώτερος εαυτός μας είναι αυτό που λανθασμένα εκλαμβάνουμε ως εαυτό μας εξ αιτίας της ταύτισης με το σώμα και τον νου. Η ταύτιση αυτή οφείλεται στην άγνοια, της οποίας οι παράγοντες είναι οι Ράτζας και Τάμας Γκούνας και το ρατζασοταμασικό εγώ.

Ο φαινομενικός μας εαυτός σε αντίθεση με τον αληθινό μας Εαυτό (Συνειδητότητα) που είναι απλός, είναι πολυσύνθετος και πολυεπίπεδος και αποτελείται σε σύνοψη από το σώμα, την ζωτική ενέργεια (πράνα), τον νου (που έχει τέσσερις απόψεις) και το αιτιατό σώμα.

Το κέντρο του φαινομενικού μας εαυτού είναι τοεγώ το οποίο μας κρατά ταυτισμένους με το σώμα, τον νου, με τα αισθητηριακά αντικείμενα, πρόσωπα και εξωτερικές καταστάσεις.

Ο φαινομενικός ή κατώτερος εαυτός μας είναι πολλαπλός, πολυσύνθετος, υποκείμενος στην αιτία και στο αποτέλεσμα, στον χώρο και στον χρόνο, είναι μεταβλητός, φθαρτός και θνητός.

Ο φαινομενικός ή κατώτερος εαυτός είναι συνεχώς μεταβαλλόμενος και η κατάσταση και οι λειτουργίες του σε όλα τα επίπεδα επηρεάζονται τόσο από εσωτερικούς όσο και από εξωτερικούς παράγοντες.

Η λειτουργία και η κατάσταση του σώματος, της ζωτικής ενέργειας και του νου επηρεάζονται από τις επαφές που έχουμε με εξωτερικούς παράγοντες (το είδος και την ποιότητα αυτών και τον τρόπο που αλληλοεπιδρούμε και σχετιζόμαστε με αυτούς), από τον τρόπο που χρησιμοποιούμε το σώμα, την ενέργεια και τον νου μας, από το πόσο συνειδητά ζούμε και την ποιότητα επαφής που έχουμε με τον αληθινό μας Εαυτό (Συνειδητότητα).