Categories
Atman Nityananda 🔹 2025 Posts (Gr)

H Αυτοέρευνα – Μέρος 2

🌺 Φώς, Ειρήνη, Αγάπη

H Αυτοέρευνα (Βιτσάρα) – Μέρος 2
by Atman Nityananda

Ο αληθινός Εαυτός μας (η Συνειδητότητα) δεν είναι ένα αντικείμενο αντίληψης, αλλά το υποκείμενο που αντιλαμβάνεται κάθε εμπειρία και γι’ αυτό δεν μπορούμε να αντιληφθούμε τον αληθινό μας Εαυτό με τον ίδιο τρόπο που αντιλαμβανόμαστε ένα εξωτερικό αντικείμενο, μια σκέψη ή το σώμα μας. Μπορούμε να γνωρίσουμε τον Εαυτό μας με το να είμαστε ο Εαυτός μας. Δηλαδή στην επίγνωση του αληθινού μας Εαυτού (αυτεπίγνωση) το υποκείμενο και το αντικείμενο συμπίπτουν, είναι ένα και το αυτό.

Όταν αντιλαμβανόμαστε ένα εξωτερικό αντικείμενο ή μια ψυχολογική κατάσταση (ένα συναίσθημα ή μια σκέψη), υπάρχει η δυαδική εμπειρία υποκειμένου-αντικειμένου, ενώ στην επίγνωση του Εαυτού μας δεν υπάρχει δυαδική εμπειρία, δεν υπάρχει ένα υποκείμενο ως κάτι διαφορετικό από το αντικείμενο αντίληψης. Το υποκείμενο και το αντικείμενο είναι ένα και το αυτό, η εσωτερική σιωπηλή παρουσία (Συνειδητότητα).

Δεν χρειάζεται να κάνουμε κάτι για να είμαστε ο Εαυτός μας (Συνειδητότητα, Πνεύμα, εσωτερική σιωπηλή παρουσία), ήδη είμαστε ο Εαυτός μας, αλλά λόγω της άγνοιας, του εγώ και της έλλειψης διάκρισης τον ταυτίζουμε με το σώμα, τον νου και το εγώ και έτσι νομίζουμε ότι είμαστε το σώμα, που το λένε Γιώργο/Ελένη…, που γεννήθηκε κάποια στιγμή στον χρόνο και θα πεθάνει κάποια άλλη. Συνεπώς η άσκηση έχει σκοπό να μας βοηθήσει αναγνωρίσουμε και να αποκτήσουμε πλήρη επίγνωση αυτού που ήδη Είμαστε, δηλαδή, η άχρονη, άμορφη Συνειδητότητα, που είναι αιώνια Ύπαρξη, Ειρήνη και Ευδαιμονία.

Μη ταύτιση, προσοχή, διάκριση

Για να συνειδητοποιήσουμε αυτό που Είμαστε (Συνειδητότητα) χρειάζεται να σταματήσουμε να ταυτιζόμαστε με αυτό που δεν είμαστε (σώμα, νους, εγώ), να διακρίνουμε τον αληθινό Εαυτό μας (Συνειδητότητα), ως διαφορετικό, ανέγγιχτο και πέρα από όλα αυτά που νομίζουμε ότι είμαστε (δηλαδή, το σώμα, το εγώ, τις σκέψεις, τις απόψεις μας, τα συναισθήματα κ.λπ.), αλλά στην πραγματικότητα δεν είμαστε

Για να κάνουμε αυτήν την έρευνα, απαιτείται να στραφούμε μέσα μας και με ήρεμη προσοχή να διερευνήσουμε τον εαυτό μας με πλήρη προσοχή και διάκριση. Για να γίνει αποτελεσματική αυτή η έρευνα απαιτείται πρώτα από όλα να έχουμε μια βαθιά δίψα να γνωρίσουμε την αλήθεια και ένα νου αρκετά σταθερό, διαυγή και εστιασμένο. 

Σημαντική και απαραίτητη βοήθεια για να ερευνήσουμε την αληθινή μας φύση είναι η μελέτη και ο στοχασμός στα λόγια φωτισμένων δασκάλων που μίλησαν για τον αληθινό μας Εαυτό και πως μπορούμε να τον αντιληφθούμε και ακόμη μεγαλύτερη βοήθεια είναι να κάνουμε αυτήν την έρευνα με την βοήθεια κάποιου δασκάλου. Επάνω από όλα όμως χρειάζεται συνεχής εξάσκηση αυτών που ακούσαμε, διαβάσαμε και κατανοήσαμε. 

Για να κάνουμε την αυτοέρευνα (Βιτσάρα) αποτελεσματικά (ιδιαίτερα στα πρώτα βήματα) είναι απαραίτητη η βοήθεια κάποιου δασκάλου. Ο αφυπνισμένος ή ο φωτισμένος δάσκαλος* μας βοηθά και με την παρουσία του και με τις υποδείξεις του. Μας βοηθάει να ξεκαθαρίσουμε τι δεν είναι ο αληθινός Εαυτός μας και μας δίνει ποικίλους δείκτες για να κατανοήσουμε την φύση του αληθινού Εαυτού και μας δίνει τρόπους για να διακρίνουμε τον Εαυτό μας από τον κατώτερο μας εαυτό, (τον νου, το εγώ, την ενέργεια και το σώμα).

Σχόλιο

 φωτισμένος δάσκαλος*:  Μερικοί από τους δάσκαλους που μίλησαν για τον αληθινό μας Εαυτό και το πως θα τον συνειδητοποιήσουμε (και τους οποίους είχα την ευκαιρία να μελετήσω σε βάθος),  είναι ο Ράμανα Μαχάρσι, ο Νισαργκαντάττα, ο Σανκαρατσάρια και ο Σουάμι Σιβανάντα.

Υπάρχουν διάφορες προσεγγίσεις και τρόποι για να κάνουμε την αυτοέρευνα, αλλά ο σκοπός είναι ο ίδιος. Να διακρίνουμε την αληθινή μας φύση (εσωτερική σιωπηλή παρουσία, Συνειδητότητα) από την κατώτερη μας φύση (σώμα, νους, εγώ), και να συνειδητοποιήσουμε ότι είμαστε η εσωτερική σιωπηλή παρουσία. Τελικός στόχος μέσω της συνεχούς πρακτικής είναι η βαθιά απορρόφηση του νου στην εσωτερική σιωπή μέχρι το εγώ και ο κατώτερος νους να διαλυθούν πλήρως και να εδραιωθούμε στην θεϊκή μας φύση. Αυτό είναι αυτοπραγμάτωση, απελευθέρωση ή φώτιση.

Αναφέρω παρακάτω κάποιους τρόπους για να κάνουμε την αυτοέρευνα στην δεύτερη της άποψη. 

Αυτή η δεύτερη άποψη της αυτοέρευνας στην πραγματικότητα είναι μια μέθοδος για να φτάσουμε στην διαλογιστική κατάσταση αλλά χωρίς να χρησιμοποιήσουμε κάποιο στήριγμα για να συγκεντρωθούμε όπως γίνεται στις τεχνικές διαλογισμού (εκτός από την τεχνική που καθόμαστε απλά ως μάρτυρες χωρίς να συγκεντρωνόμαστε πουθενά). Παρακάτω προτείνω διάφορους τρόπους για να στρέψουμε την προσοχή μέσα μας στο σιωπηλό κενό χώρο της Συνειδητότητας που είναι συνεχώς παρών μέσα για να εμβαθύνουμε σε αυτόν και να εδραιωθούμε σε αυτόν.

Την πρακτική της αυτοέρευνας την κάνουμε και καθιστοί όπως τον διαλογισμό αλλά και κάθε στιγμή σε όλη την διάρκεια της ημέρας (όπως και ο διαλογισμός) αφού ο στόχος της πνευματικής άσκησης είναι να είμαστε συνεχώς σε συνειδητή επαφή με την εσωτερική σιωπηλή παρουσία ώστε να μην ταυτιζόμαστε με τον νου και τις εγωϊκές εκδηλώσεις μέχρι να διαλυθεί τελείως το εγώ και ο νους να συγχωνευθεί στην σιωπή του Είναι.

Παίρνουμε μια άνετη σταθερή θέση όπως και στον διαλογισμό. Τα προκαταρκτικά βήματα είναι ίδια όπως και στο διαλογισμό (διαβάστε περισσότερα στο θέμα η πρακτική του διαλογισμού). Στην συνέχεια για να στρέφουμε την προσοχή στη εσωτερική σιωπή και να εμβαθύνουμε σε αυτήν μπορούμε να ακολουθήσουμε κάποιον από τους παρακάτω προτεινόμενους τρόπους για να κάνουμε την αυτοέρευνα.

1. Απορρίπτουμε ότι είμαστε το σώμα ο νους και το εγώ και στρέφουμε την προσοχή μέσα μας για να αντιληφθούμε τι υπάρχει πέρα από το σώμα, τα συναισθήματα, τις σκέψεις και το εγώ.

Το κάνουμε αυτό λέγοντας πρώτα:  ‘Δεν είμαι το σώμα, δεν είμαι ο νους δεν είμαι το εγώ’,

Και στη συνέχεια αναρωτιόμαστε:  ’Αν δεν είμαι αυτά τότε τι Είμαι;’ Καθώς κάνουμε αυτήν την ερώτηση-αναρώτηση στρέφουμε την προσοχή μέσα μας και με ήρεμη προσοχή και διάκριση διερευνούμε και εμβαθύνουμε στο σιωπηλό πεδίο που είναι πέρα από το σώμα, τον νου (σκέψεις, συναισθήματα, κ.λπ.) και το εγώ.

2. Σε αυτήν την παραλλαγή χρησιμοποιούμε τις σκέψεις, τα συναισθήματα, τις παρορμήσεις και οτιδήποτε αναδύεται στον νου μας για να στρέψουμε την προσοχή μέσα μας, μέσα μας και με ήρεμη προσοχή και διάκριση διερευνούμε και εμβαθύνουμε στο σιωπηλό πεδίο που είναι πέρα από το σώμα, τον νου (σκέψεις, συναισθήματα, κ.λπ.) και το εγώ.

Όταν για παράδειγμα αναδύεται μέσα μας ο θυμός ρωτάμε:
’Σε ποιόν αναδύεται ο θυμός;’
ή ‘Ποιος θυμώνει;’

Η φυσική απάντηση αντίστοιχα είναι:
’Σε εμένα’
ή Έγώ

Όταν λέμε ‘σε εμένα’ ή ‘εγώ’γινόμαστε συνειδητοί του ‘εγώ’ μας (το οποίο είναι ταυτισμένο με το σώμα), έχουμε δηλαδή συνείδηση ότι ‘εγώ’ είμαι θυμωμένος. Όντας συνειδητοί του ‘εγώ’ μας ρωτάμε ‘Ποιος είμαι;’ ή ‘Είμαι το εγώ ή κάτι πέρα από το εγώ;’ ‘Ποιος (πραγματικά) είμαι;’  Και στρέφουμε την προσοχή μέσα μας  και ερευνούμε την πηγή του εγώ,  που είναι το σταθερό υπόβαθρο (φόντο) που εμφανίζεται το εγώ και επίσης το φόντο που εμφανίζονται  οι σκέψεις, τα συναισθήματα, το σώμα και όλες οι αισθητηριακές εμπειρίες.

Με ήρεμη προσοχή και επίγνωση εμβαθύνουμε μέσα μας μέχρι να αποκτήσουμε καθαρή επίγνωση του σιωπηλού ακίνητου υπόβαθρου που εμφανίζεται το εγώ, οι σκέψεις, το σώμα, κ.λπ.. Εμβαθύνουμε όλο και περισσότερο στην εσωτερική σιωπή με τελικό σκοπό να συνειδητοποιήσουμε ότι είμαστε το σιωπηλό υπόβαθρο και τελικά να εδραιωθούμε σε αυτό.

Κάθε φορά που αναδύεται κάτι μέσα μας και η προσοχή μας φεύγει από τον στόχο, δηλαδή από το να εμβαθύνουμε στην εσωτερική σιωπή και να αναγνωρίσουμε την αληθινή μας φύση, κάνουμε τις παραπάνω ερωτήσεις για να επαναφέρουμε την προσοχή μας στο κέντρο μας.

3. Ότι αντιλαμβάνομαι δεν είμαι. Απορρίπτουμε το κάθε τι που αντιλαμβανόμαστε ως μη εαυτό μας και αναρωτιόμαστε Ποιος ή ακριβέστερα Τι πραγματικά Είμαστε. Κάθε φορά που έρχετε κάτι στο πεδίο αντίληψης μας λέμε, ‘Ότι αντιλαμβάνομαι δεν είμαι, τότε τι Είμαι; και μένουμε σε βαθιά αναρώτηση. Για παράδειγμα, όταν η προσοχή πέφτει στο σώμα μας και αντιλαμβανόμαστε το σώμα μας λέμε, ‘Ότι αντιλαμβάνομαι δεν είμαι (εννοώντας το σώμα), τότε τι Είμαι; και μένουμε σε βαθιά σιωπηλή αναρώτηση.Όταν η προσοχή πέφτει στις σκέψεις και αντιλαμβανόμαστε στις σκέψεις λέμε. ‘Ότι αντιλαμβάνομαι δεν είμαι (εννοώντας τις σκέψεις), τότε τι Είμαι; και μένουμε σε βαθιά σιωπηλή αναρώτηση. Όταν η προσοχή πέφτει στο συναίσθημα και αντιλαμβανόμαστε κάποιο συναίσθημα λέμε. ‘Ότι αντιλαμβάνομαι δεν είμαι (εννοώντας το συναίσθημα), τότε τι Είμαι; και μένουμε σε βαθιά σιωπηλή αναρώτηση. Κάνουμε την αναρώτηση κάθε φορά που αντιλαμβανόμαστε κάτι, οτιδήποτε εκδηλώνεται μέσα μας και πέφτει στην αντίληψη μας. Το κάνουμε συνεχώς μέχρι ο νους να πάψει να κινείται προς οποιαδήποτε κατεύθυνση και να σταθεροποιηθεί στην εσωτερική σιωπηλή αναρώτηση και όντας με τον νου  ήρεμο και σιωπηλό να εμβαθύνουμε στην σιωπή μέσα μας.

4. Ένας άλλος τρόπος να κάνουμε την έρευνα είναι να απορρίψουμε ως εαυτό μας οτιδήποτε δεν είναι σταθερό, οτιδήποτε αλλάζει.

Αρχικά μπορούμε να στοχαστούμε στο ότι το σώμα μας αλλάζει συνεχώς, οι εμπειρίες των αισθήσεων αλλάζουν, έρχονται φεύγουν, οι σκέψεις έρχονται και φεύγουν, τα συναισθήματα έρχονται και φεύγουν.

Στην συνέχεια μπορούμε στοχαζόμαστε στις παρακάτω ερωτήσεις

 ‘’Μπορεί να είμαι κάτι που συνεχώς αλλάζει, κάτι που δεν είναι συνεχώς παρόν;’’ 

‘’Είμαι αυτό που αλλάζει ή αυτό που παραμένει αμετάβλητο και έχει επίγνωση όλων αυτών των αλλαγών;’’

Και τέλος κάνουμε την παρακάτω ερώτηση και με ήρεμη διερευνητική προσοχή προσπαθούμε να διακρίνουμε τι είναι αυτό που παραμένει αμετάβλητο μέσα μας και έχει επίγνωση όλων αυτών που αλλάζουν

‘’Τι είναι αυτό που μένει αμετάβλητο και έχει επίγνωση όλων όσων αλλάζουν;’’

Ρωτάμε και στρέφουμε την προσοχή μέσα μας και με ήρεμη διερευνητική προσοχή έχουμε ως σκοπό να διακρίνουμε τον εσωτερικό σιωπηλό κενό χώρο που είναι το αμετάβλητο υπόβαθρο των σκέψεων, συναισθημάτων, εντυπώσεων και να εμβαθύνουμε σε αυτό.

5. Ένας άλλος τρόπος για να έρθουμε σε επαφή με την εσωτερική σιωπή και να εμβαθύνουμε σε αυτή είναι να στρέψουμε όλη μας την προσοχή, στην αίσθηση ‘Είμαι’ ή ‘Υπάρχω’. Μας βοηθάει να γίνουμε συνειδητοί της αίσθησης ‘Υπάρχω’ και να εμβαθύνουμε σε αυτή, η ερώτηση, ‘Μπορώ να νοιώσω ότι Είμαι ή ότι υπάρχω;’ Σκοπός είναι να διατηρούμε ήρεμα την επίγνωση μας στην αίσθηση ‘Υπάρχω’ καινα βιώνουμε όλο και πιο βαθιά ότι υπάρχουμε και να μπούμε όλο και περισσότερο στο κέντρο της ύπαρξης μας όπου υπάρχει αβυθομέτρητος σιωπή και ειρήνη. Κάθε φορά που ο νους φεύγει από την αίσθηση ‘Υπάρχω’ ξανακάνουμε την ερώτηση, ‘Μπορώ να νοιώσω ότι Είμαι ή ότι υπάρχω;’ για να επανέρθουμε ήρεμα και χωρίς προσπάθεια σε αυτή. Η ήρεμη επίγνωση της αίσθησης ‘‘Υπάρχω’και η εμβάθυνση σε αυτή μας βοηθά να καταλαγιάσουμε τον νου, να καταλαγιάσει και η αίσθηση ‘εγώ και να εμβαθύνουμε στην εσωτερική σιωπή. Αν ηρεμήσει τελείως ο νους μας και απορροφηθούμε στην σιωπή, θα βιώσουμε την άχρονη ειρήνη, την πληρότητα και την ευδαιμονία του Είναι μας.

Την πρακτική της αυτοέρευνας (όποιο τρόπο και να χρησιμοποιούμε) την κάνουμε όχι μόνο την ώρα της πρωινής και βραδινής πρακτικής, αλλά σε όλη την διάρκεια της ημέρας (το ίδιο κάνουμε με όλους τους τρόπους αυτοέρευνας) και βέβαια καθημερινά. Ασκούμαστε σε αυτό συνεχώς μέχρι να αφυπνιστούμε (δηλαδή να συνειδητοποιήσουμε ότι είμαστε η εσωτερική σιωπηλή παρουσία) και τελικά να εδραιωθούμε σε αυτήν μέσω της συνεχούς προσήλωσης του νου στην εσωτερική σιωπή.

Βιβλία στα Ελληνικά

ΤΑ ΒΙΒΛΙΑ ΜΟΥ

Το “μυστικό” για μια ζωή αφθονίας, αρμονίας, ευτυχίας και ικανοποίησης είναι να έχουμε ένα σαττβικό νου απαλλαγμένο από επιθυμίες και εγωισμό και να ζούμε κάθε στιγμή σε συνειδητή επαφή με τον αληθινό μας Εαυτό (Συνείδηση).

🌺 Φως, Ειρήνη, Αγάπη